Opera Krakowska / Audiofil.pl

"Opera Krakowska" w Krakowie

31-512 Kraków

ul. Lubicz 48

Rezerwacji biletów można dokonać telefonicznie, osobiście lub za pośrednictwem panelu do rezerwacji na stronie internetowej Opery Krakowskiej:
bilety@opera.krakow.pl
kasia Opery zanjdującej się w gmachu Teatru im. J. Słowackiego, pl. Św. Ducha 1
tel.: 012 421 16 30
kasa.opera@neostrada.pl
kasa biletowa jest czynna:
poniedziałek, piątek, sobota 10.00-13.00, 16.00-19.00
wtorek, środa czwartek 13.00-18.00
niedziela 12.00 - 19.00

Dyrektor Naczelny
Bogusław Nowak

Opera przybyła do Krakowa królewskim traktem wprost ze słonecznej Italii. W 1625 roku królewicz Władysław Zygmunt Waza - przyszły król Polski Władysław IV, wraz ze swoją dworską świtą przyjechał z wizytą do Florencji. "Perła renesansu" olśniła przybyszy bogactwem kulturowym, zaś uroczystości związane z przyjazdem królewicza uświetniło widowisko operowe La liberazione di Ruggiero. Autorem libretta był Ferdynand Saracinelli, zaś muzykę skomponowała sama Francesca Caccini - pierwsza znana kobieta tworząca dzieła operowe.

Historia dzielnego Ruggiera i jego towarzyszy, w której mit, miłość, magia i niebezpieczeństwo przeplatają się, tworząc zapierającą dech w piersiach barwną całość, musiała wywrzeć na gościach z Polski ogromne wrażenie. Niecałe trzy lata później - w roku 1628, w jednej z krakowskich oficyn drukarskich wydano tłumaczenie librettta Saracinellego (tytuł oryginału: La liberazione di Ruggiero dall'isola d'Alcina).

Tak splotła się historia Krakowa i opery - sztuka trafiła na podatny grunt. Jak wskazują dokumenty, widowiska operowe prezentowane były w Krakowie w pałacu biskupa Kajetana Sołtyka i na dworze księcia Teodora Lubomirskiego. Pierwszy publiczny spektakl operowy: Zemira i Azor Ernesta Grétry'ego odbył się w marcu 1782 r. Opera została przyjęta doskonale i z miejsca zyskała wielu zwolenników, gotowych popularyzować ten gatunek muzyczny. Jednak, aby cieszyć odbiorców i prawdziwie rozkwitać, opera wymagała odpowiedniej oprawy, zaś brak finansów i odpowiedniej siedziby dla operowych przedstawień powodował, że kolejne instytucje operowe w Krakowie powstawały i upadały po kilku sezonach.

Afisz tytułowy - Rigoletto G. Verdiego, listopad 1954 Szczęśliwie dla całej polskiej kultury w 1893 r. wybudowano teatr miejski im. J. Słowackiego, który miał służyć wszelkim gatunkom scenicznym. Na frontonie budowli obok rzeźb przedstawiających Poezję, Dramat i Komedię umieszczono też personifikację Muzyki. Dwie kobiece postacie symbolizują Operę i Operetkę. Personifikacja Muzyki znalazła również swoje miejsce wśród innych Muz na słynnej kurtynie Siemiradzkiego.

Z różnych względów miasto, które było właścicielem budynku, wolało w nim jednak widzieć dramat niż operę. Mimo to spektakle operowe odbywały się na scenie miejskiego teatru, choć rzadziej niż spektakle dramatyczne. W Krakowie występowali wszyscy wielcy polscy śpiewacy, z Janem Kiepurą, Adamem Didurem, Heleną Zboińską-Ruszkowską, Adą Sari na czele. Dalszy rozwój artystyczny przerwała II wojna światowa.

Niemal natychmiast po zakończeniu działań wojennych na terenie Krakowa (25 I 1945 r.) władze miasta wznowiły działalność Teatru im. J. Słowackiego jako teatru dramatu i opery. Działalność inaugurowano Hrabiną Stanisława Moniuszki. Powstawały też inne operowe i operetkowe inicjatywy. Niestety zła sytuacja finansowa teatru znacznie ograniczała pole działania w zakresie tworzenia i wystawiania dzieł operowych.

T. Podsiadło (Don Kichot), Don Kichot, 1962W 1946 roku zespół operowy zorganizował wybitny specjalista w tej dziedzinie, Walerian Bierdiajew. Opera Krakowska występowała dwa razy w tygodniu na scenie Teatru im. Słowackiego, dając w ciągu dwu lat swej działalności dziesięć premier, cieszących się powodzeniem u publiczności. Niestety, znów względy finansowe zadecydowały o rozwiązaniu Opery w Krakowie.

Nadzieja na Operę w Krakowie ponownie pojawiła się w 1954 roku, kiedy to powstało Towarzystwo Przyjaciół Opery. Zorganizowano nowy zespół operowy na bazie muzyków Krakowskiej Filharmonii i absolwentów Wydziału Wokalnego Państwowej Wyższej Szkoły Muzycznej w Krakowie. Pierwszy spektakl nowej Opery, Rigoletto Verdiego, odbył się 13 października 1954 roku. W tym samym czasie zawiązało się Towarzystwo Przyjaciół Teatru Muzycznego, które z muzyków istniejącego w Krakowie zespołu Orkiestry i Chóru Polskiego Radia stworzyło Operetkę. Pierwszy spektakl, Hrabina Marica Kálmána, odbył się 19 grudnia 1954 roku. Obie instytucje wykorzystywały początkowo salę Domu Żołnierza przy ul. Lubicz 48. Po kilku miesiącach Opera przeniosła się do Teatru im. Słowackiego, występując tam dwa razy w tygodniu. Operetka pozostała przy ul. Lubicz. Tak zapoczątkowana została działalność Opery Krakowskiej, która nieprzerwanie trwa do dnia dzisiejszego.

Od 1955 roku na scenie Teatru im. J. Słowackiego, dwa razy w tygodniu - w niedziele i poniedziałki - grane są spektakle Opery Krakowskiej. Pierwszym przedstawieniem Opery w gmachu Teatru był Straszny dwór Stanisława Moniuszki w reżyserii Jerzego Ronarda Bujańskiego, pod kierownictwem muzycznym Jerzego Katlewicza (premiera 2 maja 1955). Ponad pięćdziesięcioletnia koegzystencja obu instytucji znajdzie wkrótce szczęśliwy finał - na sezon 2007/2008 planowane jest oddanie do użytku gmachu Opery Krakowskiej przy ul. Lubicz 48. Rozpocznie się nowy etap współpracy tych zasłużonych placówek kulturalnych.

J. Wolny (Roger), J. Kuszewicz (Edrisi),
Król Roger, 1976Z początkiem roku 1958 oba Towarzystwa rozwiązano, aby połączyć siły. Zespoły Towarzystwa Przyjaciół Opery i Towarzystwa Przyjaciół Teatru Muzycznego przeszły razem pod opiekę miasta, stając się instytucją o nazwie: Miejski Teatr Muzyczny - Opera i Operetka. Nazwa instytucji zmieniana była jeszcze dwukrotnie: w 1975 roku przyjęto nazwę: Krakowski Teatr Muzyczny, następnie w 1981 roku: Opera i Operetka w Krakowie. Aktualną nazwę: Opera Krakowska nadano instytucji w roku 2002.

Ponad pięćdziesiąt lat istnienia operowej i operetkowej sceny w Krakowie to nieustanny trud kolejnych jej dyrektorów i całego zespołu nie tylko nad zapewnieniem instytucji podstaw egzystencji, ale przede wszystkim nad podnoszeniem poziomu artystycznego. Pozbawiona własnej sceny Opera Krakowska wciąż gości ze swoimi spektaklami w Teatrze im. Słowackiego. Pomimo nieustających problemów, wynikających z braku odpowiedniego miejsca, które nadawałoby się w pełni do realizacji zamierzeń artystycznych Krakowska Opera niejednokrotnie przodowała wśród polskich scen muzycznych.

Tak było za dyrekcji Kazimierza Korda (1962-1970), gdy reżyserowali spektakle m.in. Tadeusz Kantor, Lidia Zamkow, scenografię przygotowywał Józef Szajna.

Tak było, gdy Robert Satanowski wystawiał Króla Rogera Szymanowskiego (w 1976 r.) i po raz pierwszy na polskiej muzycznej scenie pojawiły się w Krakowie dzieła Arnolda Schönberga (w 1976 r.).Tak było, gdy Ewa Michnik prowadziła prapremierę Śmierci Don Juana Romana Palestra (w 1991 r.), a w dwa lata później Króla Ubu Krzysztofa Pendereckiego, gdy za dyrekcji Jerzego Noworola jednym z głównych wydarzeń Roku Muzyki w ramach Festiwalu Kraków 2000, była premiera Czarnej maski Krzysztofa Pendereckiego (w 1998 r.). Premierę I Capuletti e I Montecchi Belliniego przygotował i prowadził cieszący się światową sławą Richard Bonynge (w 1999 r.), a już za dyrekcji Bogusława Nowaka na renesansowym dziedzińcu Zamku Królewskiego w Niepołomicach, podziwialiśmy inscenizację Strasznego dworu Moniuszki (w 2002 i 2003 r.) i Halki (w 2004 r.) wystawionej w nastrojowej scenerii Skałek Twardowskiego. Za dyrekcji Piotra Rozkruta Opera Krakowska wystawiła z olbrzymim rozmachem m.in. Zemstę nietoperza, a także z okazji Jubileuszu 750-lecia Lokacji Miasta Krakowa prawykonanie oratorium Cracovia est.

Od 1982 roku Opera Krakowska odbywa liczne podróże artystyczne. Jej spektakle operowe, operetkowe i baletowe oklaskiwali i oklaskują melomani m.in. Belgii, Francji, Holandii, Niemiec, Szwajcarii, Wielkiej Brytanii i Włoch, a ostatnio także Stanów Zjednoczonych oraz Chile . Wielkim powodzeniem cieszą się też letnie Festiwale Opery, organizowane na scenie Teatru im. J. Słowackiego oraz w krakowskich plenerach, gdy Kraków odwiedzają turyści z całego świata.

Straszny dwór, Zamek w Niepołomicach, 2003Krakowska scena muzyczna odgrywa też niebagatelną rolę w kształceniu młodych wokalistów. To w Krakowie rozpoczynali operową karierę wybitni polscy śpiewacy opromienieni niejednokrotnie międzynarodową sławą, m.in. Zofia Kilanowicz, Jadwiga Rappé, Jadwiga Romańska, Elżbieta Szmytka, Teresa Żylis-Gara, Wiesław Ochman, Bolesław Pawlus, Kazimierz Pustelak, Roman Węgrzyn. Stała współpraca z krakowską Akademią Muzyczną daje studentom możliwość ugruntowania nabytych w czasie studiów umiejętności, a teatrowi zapewnia dopływ młodych kadr. Efektem tej współpracy jest m.in. cieszący się olbrzymim powodzeniem spektakl Jasia i Małgosi E. Humperdincka (2002 r.).

Na krakowskiej scenie goszczą światowej sławy soliści: Małgorzata Walewska, Mariusz Kwiecień, Marcin Bronikowski, artyści odnoszący sukcesy na scenach operowych w Metropolitan Opera w Nowym Jorku, Teatro alla Scala i wielu innych. Z instytucją współpracują najwybitniejsi polscy śpiewacy, między innymi: Magdalena Barylak, Grażyna Brodzińska, Monika Ledzion, Joanna Woś, Łucja Zarzycka, Andrzej Dobber, Adam Kruszewski, Zbigniew Macias, Mikołaj Zalasiński.

Projekt nowego gmachu Opery Krakowskiej Projekt: Atelier Loegler
Autor: R. Loegler, współpraca: G. Dresler, P. UrbanowiczOpera Krakowska od lat czekała na własną scenę. Kolejne projekty budowy upadały wskutek braku finansów i braku zrozumienia dla potrzeb zarówno artystów, jak i licznych miłośników Opery. Na szczęście przyszedł czas pozytywnych zmian: Opera w Krakowie zyska odpowiednią oprawę w postaci nowego gmachu. Zarząd Województwa Małopolskiego wraz z Dyrekcją Opery Krakowskiej, podjął decyzję o budowie siedziby na miejscu dawnej Operetki przy ul. Lubicz. Ogłoszono i rozstrzygnięto konkurs, który wygrał krakowski architekt Romuald Loegler wraz z współpracownikami: Grzegorzem Dreslerem i Piotrem Urbanowiczem. Województwo Małopolskie zapewniło środki potrzebne na rozpoczęcie budowy. Głównym źródłem finansowania nowej siedziby Opery są fundusze strukturalne z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego (ZPORR). Prace budowlane rozpoczęły się we wrześniu 2004 roku, zakończenie inwestycji planowane jest na rok 2008. Nowy gmach stanie się dla melomanów z całej Polski i świata świątynią sztuki operowej, a Opera Krakowska znajdzie w nim godne oparcie, zyskując możliwości realizacyjne, o jakich twórcy i zespół mogli dotąd tylko pomarzyć.